Crane, Rochester Bestiary, c.1230
The medieval bestiary records that when cranes set out on a journey they are organised and disciplined. To avoid being blown off their course by strong winds they eat sand and gravel to weigh themselves down. They fly very high in the sky so they can see the land they are aiming for, and follow the leader that knows the way and keeps the line in order by his calls. If his voice gets hoarse another bird will take over. They check on each other and look out for weary birds and will support them until they regain their strength. When they sleep there are watchmen in the flock that keep an eye open for danger. When one finishes its shift he wakes another to take over. The watchman holds a rock in its claw to stop it falling to sleep (Barber 2008).
Transcription
Translation
Grues de propria voce nomen sumpserunt.
Tali enim sono susurrant. Que ut expeditio-
nes suas dirigant; sub militie eunt signo. et ne
pergentes ad destinatam terram vi flatuum impedi-
antur; harenas devorant. sublatisque lapillulis ad
moderatam gravitatem; saburrantur id est saburra.
id est arena ponderantur. Tunc contendunt in altis-
sima. ut de facilius intueantur quas petant terras.
Hee autem; dum properant. unam omnes sequntur.
Tali enim sono susurrant. Que ut expeditio-
nes suas dirigant; sub militie eunt signo. et ne
pergentes ad destinatam terram vi flatuum impedi-
antur; harenas devorant. sublatisque lapillulis ad
moderatam gravitatem; saburrantur id est saburra.
id est arena ponderantur. Tunc contendunt in altis-
sima. ut de facilius intueantur quas petant terras.
Hee autem; dum properant. unam omnes sequntur.
ordine litterato. De quibus dicit lucanus. Et tur-
bata perit dispersis littera penius. Fidens volatu;
preit cateruas. Volatus desidiam castigat voce; que
cogit agmen. Hunc enim volantes ordine in servant.
et hac moderatione omnem laborem allevant.
ut per vices fungantur ducatur munere. Precedit enim
una ceteras. et quasi antesignaria precurrit. Ea
postquam obraucata est ve. lassa. dat alii ducatus
principatum. Concors omnium cura; pro fatigatis.
Adeo; ut si qua defecerit; congruant universe. las-
satasque sustollunt; usque dum vires otio recuperent.
Grues quoque in nocte sollicitam exercent custodiam.
Dispositos vigiles cernas. et ceteris quiescentibus alie
circueunt. et explorant. ne qua ex parte insidie temp-
tentur. Vigiles cum stant aliquo loco custodientes
per ordines vices suas; vigilias noctis. tenent lapil-
los suspensis pedum digitis quibus sompnos suos
arguant. Quod cavendum erit; clamor vigilum
indicat. Post quam tempus vigiliarum expletum
fuerit. grus que vigilis offitio functa fuerat in
sompnum se premisso clamore componit. et exci-
bata perit dispersis littera penius. Fidens volatu;
preit cateruas. Volatus desidiam castigat voce; que
cogit agmen. Hunc enim volantes ordine in servant.
et hac moderatione omnem laborem allevant.
ut per vices fungantur ducatur munere. Precedit enim
una ceteras. et quasi antesignaria precurrit. Ea
postquam obraucata est ve. lassa. dat alii ducatus
principatum. Concors omnium cura; pro fatigatis.
Adeo; ut si qua defecerit; congruant universe. las-
satasque sustollunt; usque dum vires otio recuperent.
Grues quoque in nocte sollicitam exercent custodiam.
Dispositos vigiles cernas. et ceteris quiescentibus alie
circueunt. et explorant. ne qua ex parte insidie temp-
tentur. Vigiles cum stant aliquo loco custodientes
per ordines vices suas; vigilias noctis. tenent lapil-
los suspensis pedum digitis quibus sompnos suos
arguant. Quod cavendum erit; clamor vigilum
indicat. Post quam tempus vigiliarum expletum
fuerit. grus que vigilis offitio functa fuerat in
sompnum se premisso clamore componit. et exci-
tet dormientem hoc clamore. cui vicem muneris
traditura est. At illa volenti animmo statim sus-
cipit vigilis offitum. ne usu humano invita et
pigrior sompno; laborem refutat. sed inpigre suis
excutitur stratis. vicem reddit. et alias custodit. donec
et illa alio tempore vigiliarum decurso; munus hoc
alii iniungat. Ecce et inprincipatu ducatus et in custo-
die labore sibi parent. Quod hoc pulcrius et laborem
omnibus. et homorem esse communem; Talis deberet esse. rei
publice status. ut communus esset labor. communisque digni-
tas. et ut obsequia et imperia dividere discerent;
homines. Olim sic erat. Nullus enim expers fuit aut
laboris aut honoris. Nemo enim insolescebat per-
petua potestate. Nec diuturio servitio;
frangebantur. quia sine invidia erat tempo-
ris moderatione; delata promotio. et tole-
rabilior videbatur. que communi cadebat sorte sub-
iectio. Nemo audebat servitio premere. quia eum
sciebat sibi successorem fore. et sibi posse vicem reddere.
Nemini erat labor gravis; quem secutura dignitas
traditura est. At illa volenti animmo statim sus-
cipit vigilis offitum. ne usu humano invita et
pigrior sompno; laborem refutat. sed inpigre suis
excutitur stratis. vicem reddit. et alias custodit. donec
et illa alio tempore vigiliarum decurso; munus hoc
alii iniungat. Ecce et inprincipatu ducatus et in custo-
die labore sibi parent. Quod hoc pulcrius et laborem
omnibus. et homorem esse communem; Talis deberet esse. rei
publice status. ut communus esset labor. communisque digni-
tas. et ut obsequia et imperia dividere discerent;
homines. Olim sic erat. Nullus enim expers fuit aut
laboris aut honoris. Nemo enim insolescebat per-
petua potestate. Nec diuturio servitio;
frangebantur. quia sine invidia erat tempo-
ris moderatione; delata promotio. et tole-
rabilior videbatur. que communi cadebat sorte sub-
iectio. Nemo audebat servitio premere. quia eum
sciebat sibi successorem fore. et sibi posse vicem reddere.
Nemini erat labor gravis; quem secutura dignitas
relevaret. Sed postquam dominandi libido irrep-
sit; cepit servitus esse. non libera; sed invita et coac-
ta. Nichil enim tam facile; quin hanc cum invito;
difficultatem. Ergo et iugis labor avertit affectum.
et diuturna potentia gignit insolentiam. Quem
hominem modo invenias. qui ducatum principatumque
libenter alii concedat. fiatque volens de primo no-
vissimus; Ecce nos etiam primos in cena discubitus
desideramus. et si adepti fuerimus; non siiie invi-
dia alii concedimus. Olim inter bonos sicut nunc inter
qrues equanimitas fuit in laboribus; et humilitas
in potestatibus. Preterea natura gruis est; ut in senec-
tute nigrescat. et cum clamat; celum consideret. et
ut verticem capitis rubeum habeat. videlicet plumis
nudatum. Tibias et collum longa habe-
at. Avis inimica pueris. Quid igitur melius
per gruem significatur quam ordo predicatorum. qui
comam pro christo deposuerunt. celi domino gloriam in vo-
ce predicationis sue dantes. quorum sonora predicatio
in omnem terram cito delata est. qui stultus inimicantur.
sit; cepit servitus esse. non libera; sed invita et coac-
ta. Nichil enim tam facile; quin hanc cum invito;
difficultatem. Ergo et iugis labor avertit affectum.
et diuturna potentia gignit insolentiam. Quem
hominem modo invenias. qui ducatum principatumque
libenter alii concedat. fiatque volens de primo no-
vissimus; Ecce nos etiam primos in cena discubitus
desideramus. et si adepti fuerimus; non siiie invi-
dia alii concedimus. Olim inter bonos sicut nunc inter
qrues equanimitas fuit in laboribus; et humilitas
in potestatibus. Preterea natura gruis est; ut in senec-
tute nigrescat. et cum clamat; celum consideret. et
ut verticem capitis rubeum habeat. videlicet plumis
nudatum. Tibias et collum longa habe-
at. Avis inimica pueris. Quid igitur melius
per gruem significatur quam ordo predicatorum. qui
comam pro christo deposuerunt. celi domino gloriam in vo-
ce predicationis sue dantes. quorum sonora predicatio
in omnem terram cito delata est. qui stultus inimicantur.
In fine quoque senescentis predicationis sue; se nigros
confitentur; et inutiles servos.